मानसिक क्षमता चाचणी – घटकनिहाय माहिती

मानसिक क्षमता चाचणी – घटकनिहाय माहिती



नवोदय प्रवेश परीक्षा (JNVST) मधील मानसिक क्षमता चाचणी (Mental Ability Test - MAT) हा सर्वात महत्त्वाचा आणि गुण मिळवण्यासाठी सोपा भाग असतो – कारण तो तर्कशक्ती, निरीक्षण, आणि विश्लेषण क्षमता तपासतो.

मानसिक क्षमता चाचणी – घटकनिहाय माहिती
मानसिक क्षमता चाचणी ही सामान्यतः 40 प्रश्नांची असते (100 गुणांपैकी सुमारे 50% गुण) आणि खालीलप्रमाणे विभागली जाते:

1. चित्र पूर्ण करा (Figure Completion)
अर्धवट चित्र दिलं जातं – त्यात योग्य तुकडा कोणता हे ओळखायचं.

दृश्य निरीक्षण आणि आकार समजून घेण्याची क्षमता तपासते.

2. पॅटर्न ओळखा (Figure Series / Pattern Recognition)
एक क्रम दिला जातो, शेवटचं चित्र कोणतं येईल हे शोधायचं.

श्रृंखला व अ‍ॅनालॉजी समजणं आवश्यक.

3. मिरर / वॉटर इमेज
दिलेल्या आकृतीचं आरसा प्रतिबिंब किंवा पाण्यातील प्रतिबिंब ओळखावं लागतं.

परीक्षेत 1-2 प्रश्न निश्चित येतात.

4. संख्या श्रृंखला (Number Series)
आकड्यांची मालिका दिली जाते – पुढचा संख्या/शेप कसा येईल हे शोधायचं.

गणिती आणि तार्किक दोन्ही विचारांची गरज.

5. कोडिंग - डिकोडिंग (Coding & Decoding)
शब्द/संख्यांना विशिष्ट पद्धतीने encode केलेलं असतं.

त्यात लॉजिक शोधून प्रश्न सोडवावा लागतो.

6. जोड्या / समांतर नाते (Analogies)
दोन आकृती/शब्द/संख्यांमधलं नातं ओळखून त्यावर आधारित उत्तर द्यायचं.

Visual व Logic-based दोन्ही Analogies येतात.

7. गहाळ आकृती (Missing Figure)
एखाद्या चित्रात एक कोपरा/भाग गायब असतो.

तो पूर्ण करण्यासाठी योग्य पर्याय निवडायचा.

8. Direction Sense / दिशा समजून घेणे
एखादा व्यक्ती कशी फिरतो/कुठे आहे यावर आधारित प्रश्न.

Mental map तयार करून उत्तर द्यावं लागतं.

9. Blood Relation (नातेसंबंध)
एक व्यक्ती दुसऱ्या व्यक्तीचा कोण आहे हे ओळखणं.

बहुतेक वेळा भाषिक स्वरूपात विचारले जातात.

| घटक                     | अंदाजे प्रश्न |
| ----------------------- | ------------- |
| चित्र पूर्ण करा                     | 5 प्रश्न      |
| Pattern ओळखा              | 6 प्रश्न      |
| मिरर / वॉटर इमेज              | 3 प्रश्न      |
| संख्या श्रृंखला                    | 5 प्रश्न      |
| कोडिंग / डिकोडिंग             | 4 प्रश्न      |
| समांतर नाते (Analogies) | 5 प्रश्न      |
| गहाळ आकृती                  | 4 प्रश्न      |
| दिशा / नातेसंबंध              | 4 प्रश्न      |
| एकूण                                | 40 प्रश्न |



Comments

Popular posts from this blog

नवोदय ऑनलाईन टेस्ट 4

JNVST Preparation Tips for 2025

नवोदय ऑनलाईन टेस्ट 5

Exam Day Tips and Strategies for JNVST